Osmanlı Devleti Birinci Dünya Savaşı esnasında bazı Ermeni topluluklarını sınırları içerisinde bulundukları yerden daha güvenli başka bir yerde iskan ettirmiştir.  Bunun sebebi savaş için gerekli olan önleyici tedbirleri almak, Osmanlı kuvvetlerinin Rusya kuvvetlerine karşı girdiği savaşta güvenliği korumak ve varlığını devam ettirebilmekti.

Bu taşınma “Ermeni tehciri” olarak bilinir ama Osmanlı arşivlerinde taşınma veya iskan ettirme olarak zikredilmektedir.  Ermeni çetelerinin terör girişimlerinin nedeni göç kararının alınması değildir. Bilakis, göç kararı Ermenilerin terör ve hainlik yapmaları üzerine zorunlu olarak alınmış bir karardır.

Ermeniler isyan çıkaracakları, itaatsizlik yapacakları ihtimaline karşı değil gerçek anlamda isyan çıkarıp hainlik yaptıkları için göç ettirilmiştir.

Ermeni terörü göç kararından çok önce başlamıştır. Osmanlı’nın tam olarak zayıflamaya başlayıp topraklarından bir kısmını kaybetmeye başladığını ve tekrar ayağa kalkabilmek için diğer devletlerin desteğine ihtiyacı olduğunu gördüklerinde bunu faydalanmak için bir fırsat olarak görmüşlerdir.

 Sultan II Abdülhamid’ e olan suikast girişimleri hedeflerine ulaşmak için girdikleri birçok terör girişimlerinden en belirgin olanıdır.

Dış kuvvetlerin artan baskılarına ve Osmanlı’ nın “hasta adam” olarak anılmasına rağmen hilafeti boyunca onun tavizsiz güçlü siyaseti sayesinde Ermeniler hedeflerine ulaşamamışlardır.

Sultan, Ermeni sorunu ile ilgili şu sözleri ile anılır: “Berlin Antlaşması’ nda Doğu Anadolu’ da Ermenileri bizzat hakim kılmak isteyen 61 maddeyi onaylamaktansa ölmeyi tercih ederim.”

Bu yüzden Ermeni terör örgütleri Sultan 2. Abdülhamid’ i hedeflerinin önündeki en büyük düşman ve engel olarak görmüşlerdir.

Sofya’da Taşnak ve Hınçak Cemiyeti 1904 yılında İzmir ve İstanbul’da birçok terör girişimi ile beraber suikast girişimine de karar vermiştir. Ermeni gazeteciler tarafından Ermeni teröristlerin birçok farklı yollardan suikast girişimi için hazırlık içinde olduklarının haberi ulaşmış olsa bile Osmanlı yönetiminin bu girişimin nerede ve ne zaman olacağı hakkında bilgisi yoktu.

Ermeni teröristler karışık bir suikast örgütü kurdular. Christopher Mikaelian, kızı Rubina Fine ve Constantine Capolian bu üçü Rusya Ermenisidir. Onlara Belçikalı Edward Joris de katılmıştır. Son şahıs her ne kadar Ermeni olmasa da fikir karışıklığı yaşamış Ermenilerden etkilenmiş Sultan Abdülhamid’in öldürülmesine ikna olmuştur.

Grup Öncelikle suikast için Sultan Abdülhamid’in en uygun vakitlerini belirlemek için onu gözetlemişlerdir. Suikastin cuma namazından sonra Yıldız Camii’nde konvoy ile çıkışı esnasında bomba patlatarak gerçekleştirilmesine karar verdiler. Sultanı birkaç hafta takip ettikten sonra gördüler ki caminin kapısına varışından konvoyuna kadar gittiği süre zarfında bir veya bir buçuk dakika beklemektedir. Böylece onu öldürmenin en uygun yolunun içinde saatli bomba olan bir arabayı kovboyun yoluna koymaktır diye düşündüler. Bu sayede konvoy geçerken bomba patlayacak ve onu öldürmüş olacaktır.

Ermeni teröristler hain planlarını gerçekleştirmek için Cuma günü 21 Temmuz 1905 tarihinde Yıldız Camii’ne geldiler. Fakat hesaplarında olmayan bir şey oldu Allah Sultan Abdülhamid’in onların eliyle öldürülmesini takdir etmemişti. Sultan Abdülhamit birkaç dakika Şeyhülislam Cemaleddin Efendi ile Caminin kapısı önünde sohbet etmeye devam etti. Onlar konuşurken bomba patladı ve insanların hepsi korku ile savruldu. İnsanlar Sultan Abdülhamid’in hayatı adına endişelendiler. Sultan Abdülhamid yüksek bir sesle onları rahatlatmak için hayatta olduğunu dile getirdi. Böylece Ermeni teröristler ve Osmanlı sultanının düşmanlarından olup Ermeni teröristlere yardım edenler hayal kırıklığına uğradı. Tüm çabaları rüzgara karışıp gitti.

 Bu olayda 26 ölü ve 56 yaralı meydana gelmiştir. Osmanlı yönetimi Edward Joris ve bazı suikast girişiminde bulunmak isteyen kişileri yakaladı, fakat diğerleri yurt dışına kaçtılar. Edward Joris’ in olayla yakın ilişkisi tespit edilince hakkında idam hükmü verildi fakat Sultan Abdülhamid onu affetmiş iyilik yapmış ve onu Osmanlı Devleti’nin hizmetinde çalıştırmıştır.

Ermeniler her yıl 24 Nisan “Ermeni kırımını” anarlar. Fakat gerçekten 24 Nisan 1915’te ne olmuştur? Büyük bir katliam mı oldu yoksa Ermeniler hakkında göç kararı mı alındı?

Osmanlı İçişleri Bakanlığı 24 Nisan 1915’te Ermenilere ait tüm cemiyet merkezlerini kapatmış tüm evraklarına el koymuş ve liderlerine tutuklama kararı almıştır. Bu davada İstanbul’ da 235 Ermeni tutuklanmıştır. Bu sebepten dolayı Ermeniler bunu “Ermeni kırımı” olarak anmaktadır.

Dikkat edilirse Ermenilerin iddia ettikleri kırımın anısı olarak seçtikleri günle Ermeni yöneticilerinin tutuklandığı günün ve göç kararının alındığı gün ile bir alakası yoktur. Çünkü göç kararı 27 Mayıs 1915 tarihinde alınmıştır.